12. Szlakiem zabytków w Gminie Mysłakowice – Wojanów
W jedną stronę około 6 km.
Od dworca kolejowego w Mysłakowicach jedziemy ul. Jeleniogórską w stronę Polamu. Po lewej stronie tory kolejowe a dalej park a w nim pałac – szkoła. Na górce przekraczamy przejazd kolejowy i mijamy przystanek PKS i MPK. Z lewej strony w oddali dawne zabudowania folwarku pałacowego a po wojnie PGR-u, obecnie własność prywatna.
Po prawej stronie mijamy duży blok nr.9 niegdyś dom familijny dla pracowników Fabryki Manekinów, zjeżdżając w dół po lewej stronie dawny Szpital Joanitów z 1855 roku zbudowany za czasów króla Fr. Wilhelma IV, po wojnie Szpital Zakaźny a obecnie OHP – Ochotnicze Hufce Pracy. Wjeżdżamy na żelazny most z 1898 roku (poprzedni kamienny – garbaty) gdzie po lewej stronie Ośrodek Zdrowia, niegdyś gospoda i kierujemy się w stronę dawnej Fabryki Porcelany z około 1880 roku. Po lewej stronie fabryki okazały budynek dawnego Zajazdu-Gospody z początku XX wieku, obecnie dom mieszkalny, lecznica dla zwierząt i sklep.
Na rozwidleniu dróg sygnalizujemy skręt w prawo w stronę Łomnicy. Po lewej stronie mijamy sklep i Jelplast (fabryka wyrobów pojemników z tworzywa sztucznego), następnie spalony Zakład Drzewny i wjeżdżamy na most. Teraz jedziemy przez wieś Łomnica gdzie na górce po lewej stronie za rzeką znajduje się kościół, plebania i dawna szkoła katolicka, a po prawej stronie dawny zespół ewangelicki: plebania, szkoła i kościół (rozebrany w latach 70-tych), obecnie domy mieszkalne. Dalej ładnie odnowiony budynek dawnej gospody, a po lewej stronie za rzeką Fabryka Papieru. Następnie przejeżdżamy koło sklepów, piekarni, remizy strażackiej, przedszkola i dawnej szkoły podstawowej tak niemieckiej jak i polskiej oraz przystanku MPK. Na rozwidleniu dróg jedziemy dalej prosto obok rzeki i wjeżdżamy pod żelazny most kolejowy-wiadukt, na jego fundamencie z prawej strony widnieje data powodzi z 1897 roku.
Następnie przejeżdżamy drugi most, za którym rzeka Łomnica łączy się z Jedlicą, po prawej i lewej stronie gęsta zabudowa starych i nowych domów. Teraz zbliżamy się do pętli autobusowej MPK obok szkoły podstawowej oraz dużej krzyżówki – rozwidlenia dróg. Sygnalizując ręką swoje manewry skręcamy w prawo i zaraz w lewo w najbliższe zabudowania w stronę Wojanowa. Po lewej stronie zabudowania dawnego folwarku pałacowego w Łomnicy a później PGR-u, zaś po prawej stronie w całej okazałości pięknie odnowiony Pałac Łomnica własność rodziny von Kusterów.
Za pałacem most na rzece Bóbr za którym skręcamy w prawo w stronę kolejnych zabudowań. Mijamy prosto krzyżówkę: w lewo do dworca PKP w Wojanowie a my jedziemy prosto i za rozwidleniem zatrzymujemy się bo to cel naszej podróży czyli pałac w Wojanowie. Po zwiedzeniu jedziemy dalej w kierunku starej szkoły i kościoła katolickiego.
Wojanów jest to stara wieś sudecka z XIII wieku. Miejscowość położona jest na wysokości około 350m n.p.m. na północno-zachodnim krańcu Rudaw Janowickich. Wojanów podobnie jak i inne wioski miał wielu właścicieli i tak: początkowo wymienia się nazwisko Zedlitzów, Schaffgotschów i tajny radca sądowy Albrecht Ike. On to w 1839 roku sprzedał Wojanów królowi pruskiemu Fr. Wilhelmowi III. Król kupił go jako wiano dla swojej córki Luizy, która wychodziła za mąż za króla Niderlandów. Posiadłość włączona została w kompleks pałacowo – parkowy utworzony z dóbr w Karpnikach (własność brata króla Wilhelma) i Mysłakowicach (własność królewska).
Około roku 1596 Nicol Zedlitz rozpoczął budowę dworu o charakterze pałacowym. Zapewne istniał na jego miejscu jakiś wcześniejszy budynek, lecz brak o nim informacji. Zachowana inskrypcja na portalu podaje datę 1607 rok, jest to zapewne data zakończenia budowy. Ukształtowana w początku XVII wieku bryła pałacu stanowiła rzadko spotykane na Śląsku, charakterystyczne rozwiązania architektoniczne. W okresie wojny 30-letniej, w roku 1642, zamek został zniszczony przez Szwedów. Odbudowę podjął Zedlitz około 1667 roku, kolejnej przebudowy dokonano w 1832 roku, gdy właścicielem był tajny radca Ike.
O ile poprzednie przebudowy nadały pałacowi renesansowemu pewne cechy barokowe, to prace w XIX wieku przekształciły budowlę na styl neogotycko-angielski. Bryłę pałacu umiejętnie wykorzystano do realizacji modnej wówczas idei zamku gotyckiego. Nałożono gotyckie ozdoby, mocno wyeksponowano wiązania architektury z elementami krajobrazu, przez rozmieszczenie odpowiednich punktów widokowych w parku.
Ostatnią przebudowę zrobiono w 1906 roku, która zmieniła dawny charakter budowli. Dzisiejszy pałac jest trzykondygnacyjną budowlą wzniesioną na planie prostokąta, w którego narożach usytuowano czterokondygnacyjne cylindryczne wieże alkierzowe zwieńczone lejkowatymi hełmami. Pałac pokryty jest czterospadowym dachem.
Pałac połączono z parkiem przez dobudowanie tarasu i dwu oranżerii z krytymi przejściami. Od strony parku znajduje się portal zamknięty łukiem tudorowskim nawiązującym do łuku obramień okiennych. W oknach zachowała się neogotycka stolarka. Od strony północnej, przed pałacem znajduje się dziedziniec z zabudowaniami gospodarczymi (stajnie i oficyny) pochodzącymi z II połowy XVIII wieku. Tu jest też dom głównego inspektora dóbr wojanowskich. Park pałacowy od południa ogranicza rzeka Bóbr. W parku zachowało się ponad 700 drzew, w tym: dęby, klony, kasztanowce, olchy, buki, jesiony i sosny wejmutki. Park projektowany był przez wybitnego ogrodnika królewskiego z Berlina Josepha Lennego.
W okresie międzywojennym w Wojanowie były dwie gospody i karczma sądowa, dysponowały one 20 miejscami noclegowymi. W czasie II wojny światowej w Wojanowie działał obóz pracy dla robotników przymusowych. Trzymano w nim około 200 Polaków, Francuzów, Luksemburczyków i Rosjan zatrudnionych w fabryce papieru w Dąbrowicy i gospodarstwie rolnym w zamku.
Po wojnie pałac i zabudowania gospodarcze stały się siedzibą PGR-u. Przez pewien czas w pałacu mieścił się dom kolonijny. Później pałac i gospodarstwo przejęło PPH, a jeszcze później PAWR jako Gospodarstwo Rolne Skarbu Państwa. W latach 90-tych pałac został sprzedany do Włochom, wtedy jego właściciel rozpoczął gruntowny remont wnętrz i elewacji. Pałac zaczął przybierać pierwotny wygląd. Niestety w 2002 roku podczas burzy piorun uderzył w pałac powodując pożar. Obecnie pałac stoi i czeka na kolejny remont. Wyremontowano również zabytkowy dom dla dawnej obsługi pałacu – oficynę.
W centrum wsi znajduje się kościół katolicki parafialny pw. Wniebowzięcia N.M.P. wzmiankowany w 1318 roku. Jest to neogotycka budowla. Z jej starszych elementów zachowały się: prezbiterium, nawa i wieże. Najcenniejsze zabytki są w jej wnętrzu:
1. polichromowana ambona z XVII wieku,
2. chrzcielnica barokowa z XVIII wieku,
3. w przybudówce cynowa malowana trumna z herbami rodów dolnośląskich,
4. przed prezbiterium herby rodu: Stange, Zedlitz, Schaffgotsch, Runge,
5. we wnętrzu i na zewnątrz liczne płyty nagrobkowe tych rodów,
Kościół i dawny cmentarz otacza kamienny mur z bramą, obok rosną stare lipy. Kościół był zawsze w gminie katolickiej. Obecnie podlega parafii w Dąbrowicy.
Dworzec kolejowy i budynki stacji pochodzą z końca XIX wieku. Za dworcem w stronę Trzcińska znajduje się mały tunel kolejowy. Budynek dawnej szkoły jest murowany i pochodzi z końca XIX wieku. We wsi można zobaczyć stare domy o budowie murowano-drewnianej, konstrukcji przysłupowej i szachulcowej. W czasie ostatniej wielkiej powodzi w 1997 roku wieś sporo ucierpiała ponieważ wylana woda rzeki Bóbr podtopiła sporo domów mieszkalnych. Wieś nie jest zabezpieczona wałami przed kolejnymi kataklizmami.
Przed kilkoma laty w dawnych stajniach PGR-u założono hodowlę egzotycznych zwierząt – strusi. Niestety choroby i nasze warunki klimatyczne wytępiły dosyć liczne stado.
W drodze powrotnej mamy do wyboru.
1. Wracamy tą samą drogą przez Łomnicę do Mysłakowic.
2. Jedziemy dalej do Bobrowa gdzie przekraczamy Bóbr i koło pałacu w Bobrowie jedziemy przez Karpniki, Krogulec, Bukowiec, Kostrzycę do Mysłakowic.
3. Jedziemy dalej przez Trzcińsko, Przełęcz Karpnicką, Karpniki, Krogulec, Bukowiec, Kostrzycę do Mysłakowic.
4. Jedziemy dalej przez Trzcińsko, Przełęcz Karpnicką, Karpniki, Strużnicę, Gruszków, Wojków, Kowary, Kostrzycę do Mysłakowic.

Artykułów : 2663
Odsłon : 4470174